شرکت ملی گاز ایران

صفحه اصلی > خبرها > صفحه نمایش پربازدیدترین اخبار

نسخه چاپي

رئیس HSE شرکت ملی گاز ایران:

اجرای طرح جامع HSE شرکت ملی گاز ایران؛ ضرورتی اجتناب ناپذیر در مسیر تعالی

حدود ۳۰ سال سابقه کار در صنعت نفت و گاز، به‌ویژه در صنعت پالایش و در مناطق عملیاتی مختلف، کارنامه پرتلاش غلامرضا بهمن‌نیا را رقم زده است. آخرین موقعیت کاری وی در مناطق عملیاتی، در عسلویه و پارس جنوبی با مدیریت پالایشگاه‌های ۶ و ۷ و ۸ پارس جنوبی و بعد هم پالایشگاه ۱۲ بود که پس از آن، به‌عنوان مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید در ستاد شرکت ملی گاز ایران در تهران مستقر شد.

اخذ مدرک کارشناسی ارشد در مهندسی محیط زیست و دکتری مهندسی محیط زیست، این مدیر فعال را پس از یک دوره چهار ساله در سمت مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید، به سمت جایگاه ریاست HSE شرکت ملی گاز کشاند تا در این حوزه، تمامی دانسته‌های خویش را برای ارتقای بیشتر و بهتر حفاظت از محیطی که در آن زندگی و کار می‌کنیم، به کار گیرد.

وی که فارغ‌اتحصیل مهندسی شیمی از دانشگاه تهران و ارشد مهندسی صنایع از دانشگاه امیرکبیر است، بر این باور است که تغییر در سمت‌ها، افتخاری است برای مسئولین و مدیران که با تغییر در سمت‌ها و جایگاه‌ها، بتوانند هرگونه ایده، خلاقیت و رویکردهای ذهنی خود را به منصه ظهور برسانند.

گپ و گفتی صمیمی با رئیس HSE شرکت ملی گاز ایران را با هم پی می‌گیریم.

********************************

لطفاً به‌عنوان نخستین پرسش، در خصوص وظایف، برنامه‌ها و اقدامات این امور توضیح دهید.

در این زمینه باید بگویم که مدیران قبلی، جایگاه HSE را در صنعت گاز نه تنها به خوبی ترسیم کردند، بلکه اقدامات بسیار خوبی را نیز در این زمینه به انجام رساندند، نه فقط به‌عنوان یک موضوع پوششی و حمایتی، بلکه به‌عنوان یک فرهنگ که در بخش صنعتی و غیرصنعتی شرکت جا بیفتد.

از بدو ورود بنده به این واحد، اقداماتی صورت گرفته که تلاش شده بیشتر در راستای اقدامات قبلی این امور باشد، اقداماتی در زمینه تدوین یک نظام و طرح جامع HSE برای شرکت ملی گاز؛ در واقع، اولین چیزی که احساس نیاز می‌شد، یک طرح جامع بلندمدت با معرفی اهداف کلان و استراتژی‌های بزرگ بود.

به نظر می‌رسد که شرکت ملی گاز ایران طی این چند سال، در زمینه تدوین این استراتژی‌ها، نیازمند یک رویکرد تعالی و سرآمدی باشد. بنابراین در نخستین گام، مجموعه شرکت HSE شرکت ملی گاز ایران در پی تدوین استراتژی، نقشه راه و ایجاد طرح جامعی است که در آن، رویکرد شرکت، اهداف بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه مدت آن، ترسیم شده باشد.

این نکته به‌عنوان یک زیرساخت در HSE شرکت ملی گاز طراحی شده است. در این زمینه، اقدامات خوبی انجام شده و امیدواریم که اوایل سال آینده، از این طرح جامع رونمایی ‌شود و ما بتوانیم طرح جامع HSE را در تمام مجموعه این شرکت و شرکت‌های تابعه، جاری‌سازی کنیم و این امید را داشته باشیم که رویکرد تعالی به شکل یک رویکرد کاملاً روزآمد و پیشرو در کل مجموعه شرکت بوجود بیاید و انشاءالله استقبال خوبی هم از آن بشود.

در بخش HSE، در گام نخست به دنبال آن بودیم که بدانیم شرایط فعلی ما از نظر عملکردها و شاخص‌ها چه بوده تا بتوانیم بر اساس آن‌ها، هدف‌گذاری خود را انجام دهیم. در مراحل اولیه تلاش کردیم بانک جامعی از اطلاعات مربوط به شاخص‌های مرکزی تمام سازمان‌ها طی ۳ تا ۵ سال گذشته را در بیاوریم و آن را به‌عنوان منبع حرکتی خود در نظر بگیریم. مسلماً در بخش‌هایی ضعیف، در بخش‌هایی قوی و در بخش‌هایی نیز کاملاً متوسط گام برداشته‌ایم، ولی به نظرم، شاید مهم‌ترین مساله آن است که بتوانیم نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی و برنامه‌های بهبود خود را بر آن پایه بچینیم.

در کنار این قضیه، باید بتوانیم از این بانک، هم در تدوین اهداف و هم در ایجاد شرایط رقابت‌پذیری و Bench Marking (فرآیندی مستمر و سیستماتیک برای شناسایی، تحلیل و پیاده‌سازی بهترین اقداماتی که موجب ارتقای عملکرد سازمان می‌شود)، استفاده کنیم.

تلاشمان این بوده که در واقع، برنامه ارزیابی و عملکردی سالانه شرکت‌ها را احیا کنیم؛ برنامه‌ای که در سال‌های قبل به شدت تاثیرگذار و اثربخش بوده و به دلیل توقف کوتاه مدتی که در انجام آن اتفاق افتاد، شاهد رکودی هرچند کوچک، در رقابت بین شرکت‌ها بودیم.

ولی اخیراً با مجوزی که از هیأت‌مدیره شرکت ملی گاز گرفته شده، فرآیند ارزیابی عملکرد شرکت‌های تابعه به طور دوره‌ای و سالانه با یک مدل جدید در دست اقدام است که امیدوارم این مدل در سال 99 عرضه شود؛ مدل بسیار جدید و پیشرفته‌ای است که می‌تواند شور و هیجان خاصی را بین شرکت‌ها در عرضه عملکردشان و تداوم ارتقای آن‌ها بوجود آورد.

مطمئنم وقتی شرکتی مأموریت تولید، پالایش، انتقال و توزیع این انرژی ایمن، پاک و بهره‌ور را دنبال می‌کند، باید یک سیستم ارزیابی کاملاً به روز و مؤثری را داشته باشد که ضمن ارزیابی و اندازه‌گیری شاخص‌‌های مهم عملیاتی آن‌ها و ایجاد رقابت، از فرصت‌های بهبود و بهینه‌کاوی هم به خوبی استفاده کند.

مطمئن هستم که ارزیابی عملکرد در سال جاری با این مدل جدید، برای حرکت شرکت ملی گاز ایران در مسیر توسعه پایدار، روزآمدی و سرآمدی، راهگشا خواهد بود.

خوب، در زمینه آموزش در این بخش چه کارهایی انجام داده‌اید؟

از آموزش غافل نشدیم و با توجه به این که در سال جاری دستورالعمل‌ها و روش‌های اجرایی جدیدی به ما ابلاغ شده و جاری‌سازی و پیاده‌سازی آن‌ها در بخش‌های مختلف صنعت گاز و شرکت ملی گاز بسیار ارزشمند است، ما به این نتیجه رسیدیم که بایستی با کمک و همکاری مدیریت منابع انسانی شرکت ملی گاز ایران، طرحی را برای آموزش کلیه پرسنل داشته باشیم تا این اطمینان حاصل شود که در واقع ما این دستورالعل‌ها و روش‌های اجرایی بسیار مهمی که منتج از حوادث قبلی در صنعت نفت است را به خوبی در بین کارکنان نهادینه می‌کنیم.

به همین منظور، در پی جلساتی که داشتیم، تصمیم به پیاده‌سازی یک کار بسیار زیبا برای توسعه آموزش در بین تمام شاغلین در صنعت گاز گرفتیم، قصد ما این است که روش‌های اجرایی مانند PSSR و ERP و MERP و ... را انشاءالله تا مراحل نهادینه‌سازی و تبدیل شدن آن‌ها به فرهنگ مراحل عملیاتی و اجرایی پیش ببریم.

به نظرم، واحد آموزش برای تولید محتوا برنامه‌هایی در دست اقدام دارد که با انجام آموزش‌های مجازی درکنار آموزش‌های واقعی و با اعمال روش‌های مختلف در کنار ما باشد تا بتوانیم این کار را دنبال کنیم؛ در عین حال، در حال چاپ کتاب‌های کوچکی هستیم که اصول طلایی HSE را عرضه خواهد کرد و کارکنان با کتابچه‌های جیبی کوچکی، اصول اصلی که باید همیشه مد نظرشان باشد، همراه خواهند داشت و این مورد برای همه کارکنان هم به صورت مجازی و هم به صورت فیزیکی قابل دسترس است.

کار دیگری که در این زمینه انجام دادیم، ایجاد یک فضای همفکری و هم‌اندیشی در سطح عالی بود؛ نخستین جلسه شورای HSE و IMS شرکت ملی گاز با هدف توسعه دانش، هم‌اندیشی و همفکری بین روسای HSE شرکت‌های تابعه و مدیران اصلی شرکت ملی گاز ایران شکل گرفت.

این شورا نقش بسیار مهمی دارد و با پیگیری جلسات آن، درصدد هستیم که کار سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی کلان را با اتفاق آرا در سطح عالی دنبال و انشاءالله بتوانیم دستورالعمل‌ها و روش‌هایی را از طریق شورای HSEMS تدوین کنیم تا مسیر آتی ما را روشن‌تر، شفاف‌تر، ایمن‌تر و پاک‌تر رقم بزند.

ما در این برنامه، استاندارد جدید Goldline را مدنظر قرار داده که این استاندارد، راهنمای استقرار مدیریت HSEMS و موسوم به دستورالعمل 510 و 511 است که قصد داریم برای نخستین بار در سطح وزارت نفت، آن را جایگزین راهنمای قبلی کنیم؛ امیدوارم با این اقدام، حرکت و پویایی جدیدی در سیستم‌های HSE تمام شرکت‌های تابعه و نیز خود شرکت ملی گاز ایجاد کنیم؛ ضمن آن که وزارت نفت هم این فرصت را به ما داده تا شرکت ملی گاز ایران به‌عنوان پایلوت، نخستین شرکتی باشد که این نوآوری را در سیستم‌های HSE خود پایه‌ریزی و دنبال ‌کند و تأثیر آن را در عملکرد شرکت‌های خود ناظر باشد.

فعالیت‌های برجسته این واحد در حوزه‌های مختلف HSE در سال گذشته و جاری چه بوده است؟

در حوزه ایمنی، ما روی بحث آتش‌نشان‌ها و ارزیابی توانمندی‌های‌شان و تجهیزاتی که مورد استفاده قرار می‌دهند، به‌عنوان کسانی که در خط مقدم آتش و حوادث غیرمترقبه قرار دارند، برنامه‌ریزی کردیم، کار خوبی در این زمینه انجام شد و ارزیابی خوبی انجام گرفت که این همه با ارتقای دانش و آگاهی همراه است.

پس از آن، برنامه‌های مربوط به آمادگی نیروهای امدادی مدیریت واکنش در شرایط اضطراری را در اولویت قرار دادیم که با توجه به این که در شرایط خاصی به لحاظ سیاسی قرار داریم و امکان وجود بحران‌هایی در مجموعه شرکت ملی گاز، تأسیسات و زیرساخت‌های آن وجود دارد، تلاش کردیم که شرایط اضطراری را مدیریت و با آموزش‌های مختلف، جاری و ساری کنیم و توانمندی همکاران را در برخورد با هرگونه شرایط اضطراری بالا ببریم.

به نظر می‌رسد این اقدامات ما را مصون خواهد کرد یا حداقل آثار و پیامدهای هرگونه حادثه‌ای را در تأسیسات زیرساختی ما کاهش خواهد داد. فکر می‌کنم این حرکت‌ها در اصل، مسیر تاب‌آوری شرکت ملی گاز را در تأسیسات زیرساختی ترسیم می‌کند؛ این گونه حرکت‌ها، حرکت‌های بنیادی هستند که شرکت را در برابر هرگونه آسیب‌پذیری پایدار و در واقع، این فرصت را ایجاد می‌کنند که بتوانیم تولید پایدار را به طور مستمر ادامه دهیم.

شاید یکی از مباحث اصلی HSE، چگونگی عملکرد آن در بخش محیط زیست است؛ در این خصوص، توضیح مختصری می‌فرمایید؟

بله. در بخش محیط زیست اقدامات بسیار خوبی انجام شده، موضوع بحث مربوط به مدیریت سبز بسیار جدی است و اقدامات و آموزش‌های خوبی هم انجام شده و پایش اندازه‌گیری مستمر تمام آلاینده‌ها به طور کامل و دقیق در حال انجام است و تمام شاخص‌ها اندازه‌گیری می‌شود.

در بخش آلاینده‌ها نیز گازهای گلخانه‌ای، پسماندها، پساب‌ها، آلاینده‌های خاک، آب و هوا بطور کامل اندازه‌گیری می‌شوند و فکر می‌کنم با این همه اطلاعات (Data) خوبی که از شاخص های عملکردی داریم، برنامه‌های خوبی هم تدوین کرده و پیگیر هستیم که از طریق شرکت‌های تابعه، این موارد جاری شود و بتوانیم در سال‌های آینده بر اساس این برنامه‌ها و پیگیری و پایش ما، به نتیجه خوبی برسیم.

این همه در حالی است که با سازمان‌های بالادستی هم برای تدوین قوانینی که به ما ابلاغ می‌شود و باید صنعت ما خود را با این قوانین تطبیق دهد، ارتباط خوبی داریم. به نظر من، به دلیل آن که محیط زیست رکن اساسی در مساله عملکردی صنعت گاز محسوب می‌شود، حتماً موضوعات و مسایل آن به طور ویژه در برنامه‌های ما ردیابی خواهد شد.

در خصوص فلرینگ و کاهش گازهای ارسالی به مشعل، تاکنون چه اقداماتی صورت داده‌اید؟

کارهای زیادی در این زمینه انجام شده ولی بطور خاص در بحث فلرینگ (کاهش گازهای ارسالی به مشعل) که موضوع بسیار کلیدی است، ردیابی‌های دائمی از سوی ما و حتی سازمان‌های بیرونی در حال انجام است، ضمن آن که خوشبختانه اقدامات و برنامه‌های خوبی هم در پارس جنوبی توسط منطقه ویژه اقتصادی پارس (گاز، نفت و گاز پارس، مجتمع پارس جنوبی و منطقه ویژه) تدوین شده، بودجه‌ها اختصاص پیدا کرده و مقرر شده پروژه‌های تعریف‌شده به طور بسیار دقیق و منظم پیگیری و ردیابی شود؛ امیدواریم تا 1404، این پروژه‌ها تقریباً بصورت جامع تمام شده و بتوانیم گزارشات نتیجه‌بخشی را در این زمینه ارایه دهیم.

در بخش‌های دیگر مثل بهداشت، ...

در این زمینه یعنی بهداشت نیز بطور خاص، اقدامات خوبی در دوره‌های قبل صورت گرفته، مجموعه بهداشت ما توانسته شاخص‌های عملکردی را در کل شرکت ملی گاز جمع‌آوری و اندازه‌گیری کند؛ در این زمینه، بانک اطلاعاتی بسیار خوبی از طب صنعتی، معاینات دوره‌ای و بحث مربوط به مواجهه افراد با شرایط صنعتی که می‌تواند روی آن‌ها تاثیر بگذارد، تشکیل شده است.

خوشبختانه موفق شدیم خود را با دستورالعمل‌های خوب OGP و معیارهای هشت‌گانه آن در بخش بهداشت که در سراسر دنیا جاری و ساری است، منطبق کنیم که این حرکت، حرکت بسیار نوین و پویایی است. فکر می‌کنم با اطلاعات خوب و برنامه‌ای که برای مداخله با اداره بهداشت و درمان صنعت نفت داریم، بتوانیم با مداخلاتی که به شکل کاملاً منطقی و تعریف شده هستند، به بحث‌های مربوط به مراقبت از سرمایه‌های انسانی نزدیک شده و این موضوع را به شکلی صحیح، توسعه دهیم.

به‌ویژه آن که تلاش کنیم تا در این حوزه، افرادی که بیشتر در معرض ریسک‌های بالا هستند را کامل پوشش داده و مطمئن شویم که نتایج این معاینات صنعتی به طور خاص ردیابی می‌شود و امیدوار باشیم که این ردیابی نتیجه بخش باشد. در این صورت، مطمئن خواهیم بود که ما از این سرمایه گرانقدر شرکت به خوبی مراقبت و محافظت کرده‌ایم.

لطفاً به‌عنوان آخرین پرسش، کمی هم در خصوص پدافند غیرعامل در شرکت و چگونگی کارکرد آن توضیح می‌دهید؟

پدافند غیرعامل به‌عنوان یک تعریف جامع، قصد دارد آسیب‌پذیری‌های زیرساخت‌های حیاتی جامعه را تشخیص و راهکارهای عملی و مؤثر را در این زمینه تدوین و تمرین کند تا از این مساله اطمینان حاصل شود که صنعت از یک تاب‌آوری قابل قبول برخوردار است.

به نظر من، این کار بسیار ارزشمند است و ما با یک رویکرد جدید در زمینه زیرساخت‌های فیزیکی، زیرساخت‌های سایبری وIT ، روی این مساله کار می‌کنیم.

با توجه به شرایط کشور، این بخش به طور جدی دنبال می‌شود و در این زمینه، ما برنامه‌های بسیار خوبی را برای ارتقای سطح تاب‌آوری به‌ویژه در زیرساخت‌های حیاتی داریم و امیدوارم که این برنامه‌ها و اقدامات، ما را به سطحی برساند که بتوانیم از هر گونه آسیبی مبرا باشیم، ضمن آن که اگر هم تأسیسات ما آسیبی دید، این اطمینان را داشته باشیم که تأسیسات ما خیلی سریع به حالت حیاتی و عملکردی خود بازمی‌گردند و تولید پایدار را از سر می‌گیرند.

به باور من، بحث پدافند غیرعامل، موضوع روز و مهمی است که در کنار HSE در مجموعه ما دنبال می‌شود و برای آن برنامه‌ها و اهداف بسیار مهم و قابل توجهی را در دست اقدام داریم.

روابط عمومی شرکت ملی گاز ایران

خبرنگار: سهیلا زمانی